Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009

Νικόλαος Γ. Πολίτης ο «πατέρας» της Ελληνικής Λαογραφίας

Παραθέτω ως πρώτη ανάρτηση το εξής κείμενο που αφορά στον Πατέρα της Ελληνικής Λαογραφίας τον Νικόλαο Γ. Πολίτη γιατί δεν γίνεται να μιλήσουμε για Ελληνική Λαογραφία χωρίς πρώτα να γνωρίσουμε τον άνθρωπο που την καθιέρωσε στον Ελληνικό χώρο.
Ο Νικόλαος Πολίτης γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1852. Από τις γυμνασιακές τάξης έδειξε μια κλήση προς τη φιλολογία και τη λαογραφία, παρακολουθώντας τα περιοδικά της εποχής του, Χρυσαλλίδα, Ευτέρπη, Πανδώρα και στέλνοντας σ’ αυτά δικές του λαογραφικές μελέτες (Περί λυκοκανθάρων, Άσματα δημοτικά, Περί παραμυθιών κ.α).
Αργότερα, γράφτηκε στην Φιλοσοφική σχολή Αθηνών και ως φοιτητής συνέχιζε να δημοσιεύει εργασίες.
Το 1870 έγινε μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου "Παρνασσός" κι έλαβε μέρος στην πενταμελή Επιτροπή που ανέλαβε τη συλλογή και δημοσίευση ανέκδοτων ηθών και εθίμων, μύθων, παροιμιών, αινιγμάτων και παντοίας γλωσσογραφικής ύλης του λαού της Ελλάδος. Εξέδωσε τότε, μαζί με τον Ηπειρώτη Σπυρίδωνα Λάμπρο, τα Νεοελληνικά δημοσιεύματα και το 1871 έγραψε την πρώτη συστηματική μελέτη του Νεοελληνική Μυθολογία που βραβεύτηκε.
Το 1875 πήγε για συμπληρωματικές σπουδές στη Γερμανία (υπότροφος από την Ελληνική Κυβέρνηση) κι έμεινε στο Μόναχο 4 χρόνια, όπου γνωρίστηκε φιλικά με το βυζαντινολόγο Κάρολο Κρουμπάχερ. Το 1880 γύρισε οριστικά στην Ελλάδα και διορίστηκε στην Βιβλιοθήκη της Βουλής. Το 1882 έγινε Υφηγητής και το 1884 διορίστηκε Τμηματάρχης Μ. Εκπαιδεύσεως του Υπουργείου Παιδείας (τότε εισηγήθηκε και τη διδασκαλία των Νέων Ελληνικών), και ύστερα Γενικός Επιθεωρητής, οπότε (1887) έγραψε Εγκύκλιο στους εκπαιδευτικούς, να συγκεντρώνουν λαογραφικό υλικό του τόπου τους. Ήταν ακριβώς το έτος που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον όρο «Λαογραφία» ενώ πρωτύτερα έλεγαν «Παραδόσεις», «Έθιμα» κτλ.
Το 1889 συνεργάστηκε με τον Γεώργιο Δροσίνη στη διεύθυνση του περιοδικού Εστία κι αυτό αποτέλεσε μια εμπρακτη ενίσχυση της τότε λογοτεχνίας μας από τη Λαογραφία.
Το 1890 ο Πολίτης έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο όπου δίδασκε ως το 1921 που πέθανε. Οι σημαντικότερες λαογραφικές μελέτες που ως τότε δημοσίευε, συγκεντρώθηκαν στους τρεις τόμους των Λαογραφικών Συμμείκτων του, που τυπώθηκαν αργότερα στη σειρά των «Δημοσιευμάτων» του Λαογραφικού Αρχείου. Άλλα μεγάλα έργα του είναι οι Παροιμίες και οι Παραδόσεις που άρχισαν να τυπώνονται στη σειρά «Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του Ελληνικού λαού», από το 1899.
Με τα βιβλία και τις μελέτες του ο Πολίτης έδωσε βαθύτερο επιστημονικό περιεχόμενο στη Λαογραφία και την έκανε πολύπλευρα ερευνητική. Κράτησε τις επιστημονικές κατευθύνσεις προς την αρχαία ελληνική και τη βυζαντινή παράδοση, αλλά κυρίως τόνισε την ανάγκη της διεθνούς συγκριτικής μελέτης για την πιο «ανθρωπολογική» κατανόηση των εθίμων και των δοξασιών του λαού.
Το 1908 ο Ν. Γ. Πολίτης ίδρυσε την « Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία» και το 1909 άρχισε να εκδίδει το περιοδικό Λαογραφία.
____________________________________________________________________
Δημήτριος Σ. Λουκάτος, Εισαγωγή στην Ελληνική Λαογραφία, Μορφωτικό ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1985 σ. 65-72

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου